Mijn gegevens
Inloggen
Energiesector: hoe werkt de energiemarkt?
Hoe werkt de energiemarkt? Het is misschien geen alledaagse vraag, maar wellicht wilt u weten hoe het precies geregeld is in de energiemarkt. De energiesector klinkt als een ingewikkelde markt, maar eigenlijk is de energiemarkt hartstikke simpel. Wij hebben alle informatie over de energiemarkt voor u verzameld.
Inhoudsopgave
De energiemarkt
De energiemarkt begint natuurlijk bij de productie en distributie van stroom en aardgas. Dit gaat van natuurkundige procedures in de centrales tot het onderhouden van elektriciteitslijnen boven en onder de grond. Gelukkig zijn er verschillende bedrijven die ervoor zorgen dat alles goed verloopt. Zodat u geen omkijken heeft naar energie. Denk bijvoorbeeld aan de energieproducenten, de toezichthouders en de energiedistributeurs zoals Tennet voor stroom en GasUnie voor gas.
Hoe werkt de energiemarkt?
De energiemarkt werkt vrij simpel. De producent wekt stroom en gas op, de energieleverancier koopt het van de producent, de netbeheerder zorgt ervoor dat de energie in uw woning komt en u kunt het vervolgens gebruiken. We zoomen nog even in op de rol van zowel de producent, netbeheerder als energieleverancier in de levering van stroom en gas.
De producent
Producenten wekken gas en stroom op uit bijvoorbeeld gasvelden, kolencentrales of windmolens. De energieleverancier koopt de opgewekte energie vervolgens van de producent. In sommige gevallen is het ook mogelijk dat de energieleverancier zélf producent is.
De netbeheerder
Via kabels en leidingen wordt de energie geleverd in uw woning. Deze kabels en leidingen worden onderhouden - en zijn eigendom van - netbeheerders. De netbeheerder zorgt voor het transport tot aan uw meterkast. Welke netbeheerder u heeft, is afhankelijk van de regio waarin u woont.
Uw netbeheerder kunt u niet zelf kiezen. Alleen bij storingen of veranderingen in uw aansluiting, neemt u contact op met uw netbeheerder. In alle andere gevallen is de energieleverancier uw aanspreekpunt. Voor het gebruik van het netwerk, het energietransport en de energiemeter moet u als gebruiker betalen. De kosten voor netwerkbeheer zijn - ongeacht de energieleverancier - binnen de regio voor iedereen hetzelfde.
De energieleverancier
De energieleverancier is verantwoordelijk voor de levering van stroom en gas. Als consument kunt u zelf kiezen welk energiecontract u wilt. Denk hierbij aan een vast of variabel tarief, een korte of lange looptijd van het contract en de keuze tussen grijze en groene energie. Wanneer u wilt overstappen van energieleverancier, zijn dit belangrijke zaken om vooraf te bepalen. Zo kunt u namelijk flink besparen op uw energierekening.
Stroom en gas worden ingekocht door energieleveranciers op verschillende beurzen. Maar, waar komt uw energie dan precies vandaan? Op de energiebeurzen wordt stroom en gas uit meerdere Europese landen verhandeld. Uw gas kan bijvoorbeeld uit het ene land komen en uw stroom uit het andere land. Bent u benieuwd wat het land van herkomst is van uw stroom of gas? U vindt het gemakkelijk door het stroometiket van uw energiecontract te raadplegen. Zo ziet u direct waar uw energie vandaan komt!
Vrije energiemarkt
Voordat de energiemarkt werd vrijgegeven, waren alle huishoudens afhankelijk van de regioleveranciers. Deze voormalig nutsbedrijven zorgde voor de gas- en stroomvoorziening in Nederland en waren in handen van de overheid. Om keuzevrijheid en gezonde concurrentie te stimuleren, verplichtte de Europese Unie alle lidstaten in 2004 om de privatisering en liberalisering van de energiemarkt door te voeren.
Dat betekent dat u voortaan zelf kiest bij welke energieleverancier u gas of stroom wilt afnemen. Of het nu gaat om prijs, kwaliteit of duurzame energie, u kunt eenvoudig energie vergelijken en overstappen als u dat wilt. Dankzij de vrije energiemarkt hebben zowel bedrijven als consumenten meer keuzevrijheid gekregen.
Keuzevrijheid binnen de energiesector
U mag bij maximaal twee energiebedrijven een leveringscontract afsluiten. U kunt er dus voor kiezen om bij energieleverancier A enkel stroom af te sluiten en bij leverancier B enkel gas. Het is echter meer gebruikelijk om zowel stroom en gas bij één energieleverancier af te sluiten. Het is bovendien ook makkelijker. Zo heeft u stroom en gas bij één leverancier ondergebracht.
De keuzevrijheid voor consumenten met stadsverwarming is beperkter. Wanneer uw woning verwarmd wordt door stadsverwarming, bent u gebonden aan een specifieke leverancier voor warmte. U mag wel zelf kiezen bij welke energieleverancier u stroom afsluit.
Energiemarkt en schommelende prijzen
De energiemarkt is constant in beweging. De prijzen veranderen daarom ook steeds. Dit heeft te maken in de veranderingen in zowel vraag, als aanbod. Wanneer het goed gaat met de economie, stijgen de prijzen. Gaat het slecht met de economie? Dan zijn de tarieven voor energie vaak lager, wat meteen een interessant moment is om over te stappen.
Andere factoren, zoals het seizoen, politieke onrust, verhoging of verlaging van de productie en weersinvloeden kunnen een rol spelen in de bepaling van de tarieven.
Toezicht op de energiemarkt
Binnen de energiemarkt speelt ook de energiedistributeur een grote rol. Voor stroom is dit Tennet en voor gas is dit GasUnie. De energiedistributeur zorgt ervoor dat er een goede balans is tussen vraag en aanbod op de energiemarkt. En de controle of energieleveranciers en netbeheerders zich netjes aan de wet- en regelgeving houden, wordt uitgevoerd door toezichthouder ACM (Autoriteit Consument & Markt).
Ook interessant voor u
